Aanleg gemeenschappelijke streektuinen samen met Cruydt-Hoeck

Streektuinen gaat in samenwerking met inheemse kwekerij Cruydt-Hoeck verspreid over het land publiek toegankelijke streektuinen aanleggen. Dat zijn tuinen op stukjes gemeenschappelijke grond binnen de bebouwde kom. Bijzondere lokale soorten kunnen er leefgebied vinden en bewonderd worden door omwonenden.

Een openbare streektuin in Boxtel met welriekende agrimonie, knikkend nagelkruid, lange ereprijs en natuurlijk grote pimpernel. Een eveneens openbaar toegankelijke streektuin in Den Burg op Texel, met onder andere muizenoor, ossentong, kraaiheide en het zeer zeldzame rozenkransje, omheind met cultuurhistorische tuunwallen. Of misschien wel een openbaar toegankelijke streektuin op een stukje gemeenschappelijke grond in het hartje van Zoetermeer, Apeldoorn of Groningen.

Ze bestaan nog niet, maar Streektuinen wil ze de komende jaren graag aanleggen met onze partner Cruydt-Hoeck. De bedoeling van het project is om ecologisch waardevolle voorbeeldtuinen aan te leggen op plekken waar ze anders wellicht niet zomaar tot stand zouden komen. De tuinen kunnen een leefgebied vormen voor unieke lokale soorten, voegen een stapsteen toe aan een steeds groter netwerk van ecologische tuinen – en kunnen bijdragen aan natuureductie en woonplezier.

Het project wordt mogelijk gemaakt door Cruydt-Hoeck. Of beter gezegd door de klanten van Cruydt-Hoeck: bij Cruydt-Hoeck zijn sinds deze maand naast de al bekende streektuinmengsels namelijk (voor een aantal streken) ook streekgebonden plantenpakketten te koop. Bij de aankoop van zo’n pakket van 12 streekplanten in potten, gaat 4 euro naar het goede doel. Om ervoor te zorgen dat de biodiversiteit daar maximaal van kan profiteren, wordt dit bedrag uitsluitend besteed aan extra plantgoed (dus niet aan arbeid of andere kosten) voor de te ontwikkelen gemeenschappelijke tuinen.

Belangrijke bijdrage aan biodiversiteitsherstel

Cruydt-Hoeck is een kwekerij die is gespecialiseerd in het kweken van inheemse bloemen en zaden. De kwekerij heeft nadrukkelijk als missie om bij te dragen aan biodiversiteitsherstel en is dan ook, net als Streektuinen, partner van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel.

Sterker nog, de in het Friese Nijeberkoop gevestigde kwekerij speelt voor heel Nederland een belangrijke rol. Dat komt doordat Cruydt-Hoeck werkt met planten waarvan het genetisch materiaal afkomstig is uit de laatste resterende wilde populaties in Nederland. Daar zijn met toestemming van terreinbeheerders (kleine hoeveelheden) zaden geoogst, die met grote zorgvuldigheid stapje voor stapje zijn vermeerderd – tot aan de totstandkoming van teeltbedden.

Voor één inheemse soort kunnen op de kwekerij verschillende teeltbedden bestaan, met verschillende lokale herkomsten. Vanuit die teeltbedden worden vervolgens zaden geoogst. Die zaden worden gebruikt om planten op te kweken voor de verkoop of direct verkocht in losse zakjes per soort of in zadenmengsels. 

Zo beschikt Cruydt-Hoeck inmiddels over een buitengewoon omvangrijke zadencollectie met gedocumenteerde, lokale herkomsten – en is het onder andere mogelijk om ook zeldzaam geworden inheemse planten op een verantwoorde manier te vermeerderen. 

Deze teeltmethode draagt er ook aan bij om van Nederlandse wilde planten unieke genetische eigenschappen én genetische diversiteit te behouden. De genetische diversiteit binnen soorten gaat mondiaal nog harder achteruit dan de soortenrijkdom. Daarnaast zijn planten van lokale herkomst belangrijk voor de ecologie. Kleine genetische verschillen in bijvoorbeeld het bloeiritme van een plant, of de specifieke eiwitsamenstelling van stuifmeel, kunnen bepalend zijn voor andere lokaal voorkomende levensvormen, waaronder bijen en vlinders, die afhankelijk zijn van dergelijke planten.

Eerder ontwikkelden Cruydt-Hoeck en Streektuinen al gezamenlijk de 25 streektuinmengsels. Daarmee is het ook voor particulieren mogelijk geworden om waar je ook woont in Nederland een streekeigen bloemenweide te zaaien in je tuin. Dat zijn mengsels met soorten die goed tot hun recht kunnen komen in tuinen, die van oorsprong (zeldzaam of meer algemeen) voorkomen in de omgeving – en waar lokaal voorkomende bijen en vlinders van afhankelijk zijn. Zo kunnen we ook met onze tuinen een bijdrage leveren aan het behoud van streekidentiteiten – en optimaal bijdragen aan biodiversiteitsherstel.

Ook ‘wilde’ bomen en struiken

Streektuinen werkt ook samen met andere inheemse kwekers die op eenzelfde verantwoorde manier wilde (ook wel: ‘autochtone’) planten kweken. Daarnaast werken we samen met Staatsbosbeheer en daarmee verbonden kwekerijen van autochtone bomen en struiken. Door hun werk is het tegenwoordig mogelijk om ook inheemse bomen en struiken die genetisch afkomstig zijn uit de laatste (vaak bedreigde) wilde populaties terug te planten in het landschap – waaronder in streektuinen. Over het belang van zulke autochtone bomen en struiken kun je hier meer lezen.