Ecologisch tuinieren is fantastisch. Je kunt elke dag een wandelingetje maken en weer iets nieuws ontdekken, op die paar vierkante meter. Natuurlijk leven pal naast je eigen huis – harmonie.
Die harmonie is misschien wel iets waar veel mensen weer behoefte aan hebben. Het gaat niet goed met de biodiversiteit, in Nederland en wereldwijd. De enige oorzaak zijn wij, de mens – die te dominant is geworden – en denkt los te staan van de natuur waar we uit zijn ontstaan en voor altijd van afhankelijk zullen blijven.
Als wetenschapsjournalist hou ik me bezig met grote mondiale trends. Trends die we alleen met zeer grote moeite kunnen ombuigen, en waar je soms nauwelijks grip op krijgt. Ontbossing, overbevissing, klimaatverandering – en politieke en culturele stromingen die ons alleen nog maar verder van een leefbare toekomst wegdrijven.
Als ik me na een dag werken verwonder over een roetbij op een kleine leeuwentand, twijfel ik ook. Is zo’n tuin niet puur therapeutisch?
Als journalist heb ik het grote voorrecht dat ik die vraag kan stellen aan mensen die veel beter zicht hebben op het antwoord. Hun antwoord geeft moed: ecologisch tuinieren heeft wel degelijk zin.
Ten eerste zijn onze tuinen een spiegel voor onze samenleving. Zo is het om meerdere redenen een goed teken als we kiezen we voor tuinen waar liefde en respect voor het leven vanaf straalt. Maar daarnaast zijn ecologische tuinen ook geweldig voor natuureducatie. Je leert alles over een beemdkroon, als je er een jaar lang naar kijkt.
Maar ook voor biodiversiteitsherstel op nationale schaal zijn ecologische tuinen belangrijker dan ze misschien lijken. Uit onderzoek blijkt dat de waarde van kleine snippertjes natuur onevenredig groot is. En als je goed gaat waarnemen, zoals Jochem Kühnen doet, blijkt dat in één kleine tuin duizenden soorten kunnen leven. Als zo’n tuin bovendien aansluit op de unieke natuur uit jouw buurt (een ‘streektuin’) is dat leefgebiedje van nog veel grotere waarde. En als er dan verderop nóg zo’n tuin ligt, en een stuk verder nóg weer een – dan zijn het niet alleen leefgebiedjes, maar ook stapstenen.
Zo kunnen groene, levende streektuinen een groot netwerk worden door heel Nederland – een netwerk dat weer aansluit op alle andere onmisbare initiatieven, van ecologische bermen en bloemrijke dijken, natuurlijke oevers en heggen, tot grote robuuste natuurgebieden. Daarom zijn wij met Streektuinen ook een volwaardig onderdeel van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel.
Dat ecologisch tuinieren ook simpelweg leuk is en soms ook therapeutisch kan zijn is bijvangst. Even koekeloeren naar die roetbij – of zien dat de witte kwikstaart weer terug is – en dan verder met je dag. Dat is leven. Try it out.
