Ook genieten van (slapende) klokjesbijen in je tuin? Plant of zaai wat inheemse klokjes!

Hoera! We hebben onze eerste grote klokjesbij én klokjesdikpoot van het seizoen weer in de tuin! (Oh, sorry, we moeten fluisteren. Want de bij in het filmpje onderaan dit verhaal slaapt nog rustig… in een grasklokje.)

Naast grote klokjesbijen hebben we inmiddels ook de eerste klokjesdikpoten weer in de tuin. Ook die wilde bij is een echte  liefhebber van inheemse ‘klokjesbloemen’, waar onze tuin dan ook vol mee staat (grasklokje, rapunzelklokje, prachtklokje en ruig klokje).

Klokjesdikpoot, ondanks de eerste stralen van de ochtendzon nog diep in slaap in een prachtklokje...
Klokjesdikpoot, ondanks de eerste stralen van de ochtendzon nog diep in slaap in een prachtklokje…

Anders dan de naam doet vermoeden is de grote klokjesbij eigenlijk een heel kleine bijensoort: 8 tot 10 millimeter lang, en vrij smal van postuur. Het bestuivende beestje draagt dan ook uitsluitend de naam ‘grote’ om onderscheid te maken met de veel zeldzamere kleine klokjesbij. Dat is een echte streeksoort – die zowaar ook op een paar honderd meter afstand voorkomt van onze tuin, en waarvan we natuurlijk hopen dat die ook ooit de tuin zal ontdekken, om er een populatie te beginnen.

grote klokjesbij, slapend in een grasklokje
Een grote klokjesbij, slapend in een bloem van het grasklokje. Het is ondanks de naam maar een klein beestje, dat nestelt in bijvoorbeeld rietstengels of bijenhotels met zeer kleine diameter boorgangen.

Nederland heeft nog meer op klokjes gespecialiseerde bijen, zoals de gewone klokjeszandbij en de donkere klokjeszandbij. Die zijn zeer zeldzaam en komen vermoedelijk alleen voor in Limburg. Dan is er nog de ranonkelbij – officieel behorend tot het geslacht van de klokjesbijen, maar dan een vreemde: deze is, zoals de naam van bij al verraadt, overgestapt op een dieet van vrijwel uitsluitend boterbloem-stuifmeel (ook leuk!). Tot slot komt in Nederland nog de zuidelijke klokjesbij voor. Deze lijkt zeer sterk op de kleine klokjesbij en komt vooralsnog alleen heel zeldzaam in Zuid-Limburg voor.

Voor nu zijn we in elk geval blij in eigen tuin de grote klokjesbij en de klokjesdikpoot terug te zien (beide ook met meerdere exemplaren). Vorig jaar was een lastig bijenjaar, vanwege de toen onophoudelijke regen. Met name grondnestelende bijen, zoals de klokjesdikpoot, hadden last van verregende broedcellen.

Klokjesdikpoot en grote klokjesbij, slapend in een prachtklokje
Ook leuk: een grote klokjesbij (rechts) en een (veel grotere) klokjesdikpoot (links) delen hier in alle vrede een slaapkamer, deze keer in een bloem van het prachtklokje. ’s Ochtend vroeg zijn de bijen vaak nog slapend aan te treffen.

De klokjesdikpoot, die vrij groot is, maakt kleine nestgangen in de grond. Maar die worden zelden gevonden, omdat deze bij ze graag verstopt tussen de planten. De grote klokjesbij nestelt van nature in stengels en dood hout – en doet het goed in bijenhotels met boorgangen met kleine diameters, bij voorkeur van slechts 3 millimeter.

Oh ja, heb je zelf klokjes in de tuin en zie je daar kleine donkere bijtjes driftig heen en weer schieten tussen de bloemen – die onmogelijk op een foto zijn vast te leggen? Dat zijn dan vrijwel zeker mannetjes van de grote klokjesbij. Die hopen bij de klokjes niet zozeer op nectar en stuifmeel, maar op de aanwezigheid van een eventuele liefdespartner. De vrouwtjes zijn rond diezelfde bloemen een stuk serieuzer bezig met het verzamelen van stuifmeel – en kun je dan met wat geluk wél op de foto krijgen.

Klokjesdikpoot in een grasklokje tijdens regen
Ook tijdens regenachtig weer doen de bijen graag een dutje in de bloemen van klokjes, zoals deze klokjesdikpoot in een grasklokje.
Wil je ook klokjes en daarop gespecialiseerde bijen in je tuin? Hou dan wel wat rekening met je streek – niet alleen ten aanzien van de bijen, maar ook ten aanzien van de klokjes. Het grasklokje is een soort die het goed doet op plekken met voedselarm zand, het rapunzelklokje is meer een soort voor het oostelijke rivierengebied en bijvoorbeeld het ruig klokje hoort eigenlijk te staan in (enigszins schaduwrijke) zoomvegetaties met voldoende kalk in de bodem, zoals rond Nijmegen en vooral in Zuid-Limburg. Maar zoals goed te zien is op de site van Flora van Nederland is de wondere wereld van de klokjes nog veel groter!

De grote klokjesbij komt niet overal even algemeen voor, maar is onder andere goed aanwezig in de Randstad (inclusief grote steden). De klokjesdikpoot komt juist meer voor in het midden en de oostelijke helft van het land, met hogere concentraties rond de Utrechtse Heuvelrug, in Zuid-Limburg en langs de noordrand van het Drents Plateau (inclusief de Friese Wouden). De kleine klokjesbij is zoals gezegd een stuk minder algemeen, en komt op een paar plekken voor in Zeeland, Noord-Brabant, Limburg, het rivierengebied, Overijssel en in de noordpunt van Drenthe.

Meld ook jouw tuin aan!

Door mee te doen voeg je een klein natuurgebiedje toe aan jouw straat, kun je vier seizoenen per jaar genieten van een levende tuin – en versterk je de unieke biodiversiteit van jouw streek, door een klein leefgebied te creëren voor kenmerkende planten en dieren.

Hotel_front-streektuinen-scaled

Koop hier een goed bijenhotel

Wij verkopen enkele hoogwaardige bijenhotels voor mensen die de biodiversiteit in hun tuin willen versterken. Bekijk ons aanbod.

Andere verhalen

Overijssel heeft de primeur: een prachtige streektuin bij het provinciehuis, mét een mooie VIDEO 

Vandaag wordt bij het provinciehuis in Zwolle een wel heel bijzondere tuin geopend, waarin de unieke natuur van de verschillende streken van Overijssel te bewonderen is. Streektuinen ging op bezoek...

Noodlijdende egel heeft een aaneengesloten leefgebied nodig, met centrale rol voor groene tuinen (dus laten we daaraan bouwen!)

Door schaalvergroting in de landbouw zijn egels toenemend afhankelijk van tuinen. Maar tuinen verstenen. Ze worden afgeschermd met schuttingen. Soms wordt er zelfs gif gebruikt. Diana Pak, een van de...